Snimak seminara IPH o kompenzaciji ljubavi pristajanjem na narcističku zloupotrebu
Narcistički odnosi i narcistička zloupotreba kao mehanizam unutar tih odnosa tema su kojom se savremena primenjena psihologija i psihoterapija intenzivno bave. Neka od najintenzivnijih savremenih istraživanja u psihoterapiji odnose se upravo na narcističke ličnosti i na njihove strategije u međuljudskim odnosima, koje su izrazito štetne za zdrave ljude. Međutim, nesrazmerno je malo pažnje koja se poklanja ekvivalentnom fenomenu, bez koga narcističke zloupotrebe ne bi moglo biti u tako masovnim formama, a to je fenomen koji se naziva “omogućavanjem” narcizma (enabling of narcissism). U velikom broju odnosa, posebno porodičnih i ličnih, ljudi ne samo da pristaju na to da ih narcističke ličnosti tretiraju kao instrumente za zadovoljavanje svoje potrebe za potvrdom vrednosti, nego se aktivno angažuju u tome da potkrepljuju narcističku dinamiku kod drugog. To je slučaj sa ljubavnicima, koji “skidaju zvezde sa neba” svojim voljenima, koji ili koje ih kinje, emocionalno ili fizički zlostavljaju, ponižavaju, omalovažavaju, odbacuju, potom ponovo privlače, prihvataju, da bi se ciklus stalno ponavljao. Isto je slučaj sa roditeljima koji su do te mere na raspolaganju svojoj deci da deca gube odnos prema vrednosti roditeljske usluge i žrtve, i razvijaju mehanizme omalovažavanja i narcističke karakteristike u odnosima sa drugim ljudima ili drugom decom. Opet isti mehanizam prisutan je i u prijateljskim odnosima, u kojima neko može činiti sve da bi zadovoljio prijatelja, jer smatra da je vredan u onoj meri u kojoj ga prijatelj vrednuje, dok ga prijatelj povremeno izlaže opasnostima, omalovažavanjima i neprijatnostima različitih vrsta. U svakom od ovih slučajeva, omogućavanje narcizma je pretpostavka za narcistički odnos.
Snimak seminara o kompenzaciji ljubavi možete pogledati ovde: